Na mocy ustawy z dnia 22 maja 2019 r. o funduszach promocji produktów rolno – spożywczych zostały utworzone specjalne fundusze promocji mające na celu wsparcie marketingu rolnego, wzrostu spożycia oraz promocji produktów rolno – spożywczych.
Fundusze są finansowane przez przedsiębiorców branży rolno – spożywczej. Osoba, która rozpoczyna działalność gospodarczą w zakresie branży rolno – spożywczych powinna upewnić się, czy nie ma obowiązku uiszczania należności na rzecz funduszy. Lista funduszy promocji jest zamknięta i obecnie obejmuje fundusze promocji mleka, mięsa wieprzowego, wołowego, końskiego, owczego, ziarna zbóż i przetworów zbożowych, owoców i warzyw, mięsa drobiowego, ryb i roślin oleistych.
Na co są przeznaczane środki?
Środki z poszczególnych funduszy są przeznaczone dla branż odpowiadającym nazwom funduszy. Komisje zarządzające funduszami realizują projekty mające na celu informowanie o jakości i cechach produktów, promują spożycie produktów i jego przetworów.
Fundusze są przeznaczane również na badania rynkowe i naukowe, udział w wystawach i targach branżowych, jak również szkolenia producentów i przetwórców. Fundusze udzielają również wsparcie dla krajowych organizacji branżowych.
Kto ma obowiązek uiszczania wpłat?
Obowiązek dokonywania wpłat spoczywa na przedsiębiorcach prowadzących działalność gospodarczą w zakresie uboju zwierząt bądź w zakresie wywozu żywych zwierząt poza terytorium Polski, w odniesieniu do funduszów promocji poszczególnych gatunków mięsa. Obowiązek jest ograniczony do funduszu związanego z branżą, w której działa przedsiębiorca. Na przykład, przedsiębiorca zajmujący się ubojem świń dokonuje wpłat na fundusz promocji mięsa wieprzowego.
Wpłaty na fundusz promocji ziarna zbóż i przetworów zbożowych są uiszczane przez przedsiębiorców prowadzących działalność gospodarczą w zakresie przetwórstwa zbóż. Nieco inaczej wygląda sytuacja w przypadku funduszu promocji owoców i warzyw. Obowiązek wpłat spoczywa na skupujących owoce lub warzywa w celu ich przetworzenia lub odsprzedaży oraz przedsiębiorcy wytwarzający owoce i warzywa. Przedsiębiorcy skupujący ryby w celu ich przetworzenia lub odsprzedaży, prowadzą działalność w zakresie połowu ryb w wodach śródlądowych lub morskich, albo w zakresie chowu lub hodowli ryb mają obowiązek uiszczania wpłat na Fundusz Promocji Ryb.
Natomiast przedsiębiorcy prowadzący działalność gospodarczą w zakresie przetwórstwa roślin oleistych uiszczają wpłaty na fundusz promocji roślin oleistych.
Dodatkowo, przedsiębiorcy dokonujący uboju zwierząt – świń, bydła i cieląt, owiec i drobiu – maja obowiązek uiszczania wpłat na odpowiednie fundusze nawet jeżeli pochodziły one z prowadzonego przez nich chowu, obliczając wpłatę w wysokości 0,1% wartości netto zwierząt według średnich cen zakupu zwierząt. Szczegółowe zasady obliczania tej wartości zostały ustalone w ustawie wskazanej na wstępie.
Podmioty zobowiązane do uiszczania wpłat na fundusze promocji naliczają i pobierają wpłaty od pomiotów zbywających towary na ich rzecz.
Wysokość wpłat na fundusze
Wpłaty na fundusze promocji są naliczane w wysokości 0,1% wartości netto od towarów będących przedmiotem czynności opodatkowanych podatkiem VAT, takich jak świnie żywe, bydło i cielęta żywe, konie żywe, owce żywe, zboża, owoce i warzywa, drób żywy i ryby. Wpłaty na Fundusz Promocji Mleka są uiszczane przez podmioty skupujące mleko w wysokości 0,001 zł od każdego 1 kg mleka. W odniesieniu do funduszu promocji roślin oleistych wpłaty są naliczane w wysokości 0,2% wartości netto od roślin oleistych.
Formalności związane z uiszczaniem wpłat
Naliczenie i pobranie wpłat na fundusze powinno zostać potwierdzone przez przedsiębiorcę zobowiązanego do wpłaty oświadczeniem na piśmie zawierającym dane przedsiębiorcy, wartość i rodzaj towaru oraz kwotę pobraną z tytułu wpłaty na dany fundusz promocji od zbytego towaru. Na podstawie faktur wpłaty na fundusze są przekazywane przez podmioty zobowiązane do uiszczania wpłat.
Od 14 sierpnia 2019 r. weszły w życie nowe zasady uiszczania wpłat na fundusze promocji produktów rolno spożywczych. Aktualne wzory deklaracji wpłat oraz instrukcja ich wypełnienia znajdują się pod tym linkiem.
Tekst: Magdalena Lisek