Wapnowanie gleby – na czym polega, kiedy trzeba je wykonać i dlaczego?

Wapnowanie gleby
Wapnowanie gleby – na czym polega, kiedy trzeba je wykonać i dlaczego?  fot. pixabay

Wapnowanie gleby –  wyniki badań przeprowadzonych przez IUNG w Poznaniu związane z odczynem polskich gleb, wykazały, że użytki rolne w przeważającej mierze mają kwaśny odczyn.

Kwaśny odczyn gleb w świetle aktualnej wiedzy wynika z tego, że w zdecydowanej większości powstały one z utworów polodowcowych. Charakterystycznymi cechami gleb o kwaśnym odczynie są niski stopień wysycenia wapniem, dobra przepuszczalność, niska zawartość próchnicy i skłonność do zakwaszania. Rozwiązaniem problemu kwaśnego odczynu gleby jest zabieg wapnowania.

Na czym polega wapnowanie?

Wapnowanie gleby polega na stosowaniu nawozów wapniowych, w celu jej odkwaszenia, a tym samym poprawy właściwości fizycznych, biologicznych i chemicznych. Kwaśne gleby są wyjątkowo problematyczne. Na przykład, fosfor w kwaśnej glebie nie jest trudno przyswajalny dla roślin, a to właśnie ten minerał w dużej mierze wpływa na ich prawidłowy wzrost. Rolnik powinien dobrać nawóz wapniowy do rodzaju gleby. Ciężkie, gliniaste gleby wymagają zastosowania nawozów tlenkowych. Nie wolno ich stosować na lekkich i piaszczystych glebach, dla których bardziej wskazane są nawozy węglanowe. Zaleca się unikanie łączenia stosowania w jednym roku nawozu organicznego i wapniowego. Na pierwszy rzut oka, dla niedoświadczonego rolnika „podwójne nawożenie“ daje dwukrotnie lepszy efekt. Są to jednak tylko pozory. Wapno przyspiesza rozkład azotu w oborniku, więc większość tego minerału nie zostaje przyswojona przez glebę. Od niedawna na rynku jest dostępny również inny  nawóz azotowowy – zwany niebieską rewolucją.

Agrowies.pl = Rolnictwo – Sadownictwo – Ogrodnictwo –  Ochrona Roślin – Maszyny Rolnicze – Nawozy – Środki owadobójcze – Hodowla zwierząt – Finanse i Prawo dla Rolnika

Kiedy należy wapnować glebę?

Glebę najlepiej wapnować późnym latem lub jesienią, bezpośrednio po zbiorach plonów. Efekty wapnowania zdążą pojawić się przed kolejnym zasiewem. Z przeprowadzeniem tego zabiegu nie warto zwlekać, ponieważ rozrzucone na polu wapno potrzebuje czasu na dokładne zmieszanie się z glebą. Wapnowania nie wolno przeprowadzać w okresie deszczowym – grunt powinien być suchy, a pogoda bezwietrzna.

Korzyści z zastosowania tego zabiegu

Wapnowanie powoduje podniesienia produktywności gleb, co przekłada się wprost na wzrost plonów. Ponadto, wapnowanie korzystnie wpływa na zastosowane nawozy sprawiając, że ich działanie jest bardziej efektywne. Wapnowanie poprawia też aktywność biologiczną gleby, jej pojemność wodną, a makroelementy stają się bardziej dostępne dla roślin. Wbrew pozorom wapnowanie nie dotyczy jednie pól przeznaczonych do uprawy zbóż i innych roślin przeznaczonych do konsumpcji, ale również łąk, które służą hodowcom do produkcji paszy. W tym przypadku korzyści płynące ze stosowania tego zabiegu są skoncentrowane na poprawie różnorodności gatunkowej łąk i obniżenia zawartości potasu, glinu i manganu w roślinach, co prowadzi do poprawy właściwości paszy. Wapnowanie gleby prowadzi też do obniżenia przyswajania przez rośliny jonów kadmu, cynku i niklu – metali ciężkich, których eliminowanie z gleby jest jak najbardziej pożądane. W glebie poddanej wapnowaniu zwiększa się natomiast liczba mikroorganizmów, które wpływają korzystnie na jej żyzność.

Trudności związane z wapnowaniem

Przeprowadzenie wapnowania wymaga dużego doświadczenia i skorzystania z doradztwa nawozowego. Pierwszym krokiem jest ocena konieczności wapnowania. Szacuje się, że większość gleb w Polsce to gleby o kwaśnym lub bardzo kwaśnym odczynie, ale rolnik nie ma pewności co do tego, czy użytki rolne wchodzące w skład jego gospodarstwa też się tym charakteryzują. Dlatego nie warto z góry zakładać, że konieczne jest wapnowanie gleby. Drugim krokiem jest wyznaczenie optymalnej dawki wapna oraz terminu zabiegu. Kolejnym krokiem jest wybór wapna nawozowego i ustalenie sposobu jego aplikacji. Omówione wyżej zasady wapnowania mają charakter ogólny. Wiedza ekspercka oparta na próbce gleby poddanej badaniu pod względem odczynu i kategorii agronomicznej gleby, pozwoli na dobranie odpowiedniego nawozu wapniowego, a tym samym uzyskanie optymalnych efektów.