Umorzenie podatku rolnego – podmioty zobowiązane do płacenia podatku rolnego mogą – po spełnieniu określonych przesłanek ubiegać się o umorzenie niezapłaconego podatku rolnego.
Organ podatkowy może umorzyć zaległe, niezapłacone podatki oraz odsetki za zwłokę w płatnościach. Chcąc skorzystać z tej możliwości trzeba złożyć wniosek do organu podatkowego, któremu płaci się podatek rolny – w zależności od siedziby lub miejsca zamieszkania podatnika będzie to wójt gminy, burmistrz, albo prezydent miasta”. – mówi nam Pan Marcin z kancelarii Tokarczyk i Partnerzy
Zaległości podatkowe i odsetki za zwłokę w płaceniu podatku rolnego mogą zostać umorzone w całości lub w części. Żeby w ogóle organ podatkowy mógł to zrobić, podatnik musi we wniosku o umorzenie wskazać, że istnieje ku temu ważny powód (tzw. „ważny interes podatnika”) lub przemawia za tym interes publiczny. W kwestii interpretacji pojęcia ważnego interesu wielokrotnie wypowiadały się sądy administracyjne i organy podatkowe. Jako przykład przyczyny uzasadniającej umorzenie długu względem Skarbu Państwa można wskazać choćby znaczne obniżenie zdolności płatniczych podatnika spowodowane powodzią, pożarem, albo innym zdarzeniem losowym, niespowodowanym z jego winy.
Tylko w przypadkach losowych
Przesłanki istnienia interesu publicznego i ważnego interesu podatnika nie muszą wystąpić łącznie – wystarczy wykazanie jednej z nich przez podatnika, żeby organ mógł przychylić się do jego prośby. Z orzecznictwa wynika, że przesłanka ważnego interesu może zostać uznana za spełnioną w sytuacji, gdy podatnik znajdzie się w trudnej sytuacji życiowej, której nie był w stanie przewidzieć, ani też nie mógł jej zapobiec, co w doktrynie prawa jest utożsamiane z tzw. siłą wyższą. Organ podatkowy do każdej sprawy podchodzi indywidualnie, co oznacza, że za każdym razem okoliczności sprawy świadczą o istnieniu ważnego interesu podatnika. Muszą to być przy tym takie okoliczności, które jednoznacznie wskazują na to, iż podatnik nie może wywiązać się z ciążących obowiązków podatkowych. Decyzja o umorzeniu zaległości ma wyjątkowy charakter, dlatego organy podatkowe rozpatrując wniosek podatnika o umorzenie zaległego podatku – w części lub w całości – powinny przeanalizować dokładnie wszystkie dokumenty i informacje podane przez podatnika we wniosku i załączone do niego. Organ podatkowy ma obowiązek zbadania sytuacji bytowej i życiowej wnioskodawcy (Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu z dnia 14 grudnia 2017 r., sygn. akt I SA/Po 113/17)
Umorzenie podatku rolnego nie dla inwestorów
Taką sytuacją nie będzie remont lub budowa gospodarskich budynków, ani inne nakłady o charakterze inwestycyjnym. Organy podatkowe stoją bowiem na stanowisku, że w pierwszej kolejności podatnik powinien zaoszczędzić środki pieniężne na pokrycie należności podatkowych. Zupełnie odmienna sytuacja występuje wówczas, gdy z powodu powodzi, pożaru, albo innej klęski żywiołowej znaczna część majątku podatnika została zniszczona, a podatnik nie jest w stanie zapłacić podatku z uwagi na rzeczywisty brak środków.
Co oznacza „interes publiczny”?
Pojęcie „interesu publicznego” jest rozumiane jako dobro, którego zaspokojenie służy zbiorowości lokalnej bądź całemu społeczeństwu. Organ podatkowy sprawdza, czy istnieje przesłanka „interesu publicznego” ma związek z koniecznością ważenia dwóch zasad – podstawowej zasady płacenia podatków w ustawowym terminie oraz wyjątku od tej zasady polegającej na zastosowaniu indywidualnej ulgi (Wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 11 stycznia 2018 r., sygn. akt I SA/Ke 604/17). Organ podatkowy bierze pod uwagę te dwie zasady i w świetle zebranych informacji o sytuacji życiowej podatnika sprawdza, co będzie bardziej korzystne dla z perspektywy interesu publicznego, w tym sprawiedliwości, zasad etyki i zasady zaufania do organów państwa.
Odwołanie od decyzji podatkowej
Od decyzji odmownej podatnik może się odwołać. Odwołanie powinno być wniesione do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w ciągu 14 dni od daty doręczenia decyzji. Odwołanie wnosi się za pośrednictwem organu podatkowego, który wydał zaskarżaną decyzję. Organ podatkowy może wtedy jeszcze zmienić swoją decyzję, bez przekazywania akt sprawy wraz z odwołaniem do SKO. Jeżeli decyzja SKO będzie również odmowna, podatnik może wnieść skargę administracyjną do właściwego wojewódzkiego sądu administracyjnego. Niemniej wówczas należy mieć na uwadze koszty postępowania, w tym sporządzania pism przez doradcę podatkowego lub radcę prawnego. W praktyce czasami bardziej opłaca się zapłacić podatek rolny, niż dążyć do zmiany decyzji administracyjnej.
Instytucja umorzenia niezapłaconego podatku rolnego i naliczonych od niego odsetek jest stosowana tylko w drodze wyjątku. Nie wystarczy tylko wykazać złej sytuacji finansowej przed organem podatkowym. Konieczne jest udowodnienie, że brak możliwości zapłacenia podatku, powstał w związku ze zdarzeniem losowym, bez winy podatnika. W praktyce, do umorzenia należności podatkowym dochodzi bardzo rzadko.