Optymalizacja żywienia bydła mlecznego jest kluczowym działaniem, które może poprawić efektywność produkcji mleka w hodowli bydła. Wpływa na zdrowie zwierząt i zwiększa rentowność gospodarstwa. Oto kilka istotnych aspektów, które należy wziąć pod uwagę, wybierając paszę, ustalając dietę i proporcje karmy dla dojnych krów.
Podstawy żywienia bydła mlecznego
Dieta bydła mlecznego powinna być zbilansowana i dostarczać odpowiednią ilość energii, białka, witamin i minerałów. Różni się od diety bydła mięsnego – jest nastawiona na uzyskanie jak najlepszych parametrów mleka, a nie mięsa. Dobrze zbilansowana zapewnia pełne pokrycie zapotrzebowania na składniki odżywcze, które może różnić się w zależności od rasy, wieku bydła, jego kondycji zdrowotnej i okresu laktacji. Żywienie krów mlecznych zależy też od wybory właściwego systemu żywienia i metod monitorowania dobrostanu całego stada.
Jak zbilansować dietę krowy mlecznej?
Do wyboru są trzy podstawowe systemy żywienia. Model PMR polega na podawaniu wszystkim zwierzętom takich samych porcji paszy objętościowej uwzględniających ich zapotrzebowanie. Krowy, które produkują większe ilości mleka, dostają więcej paszy treściwej. Natomiast w modelu TMR, nastawionym na największą produkcję w dużych hodowlach, wszystkie krowy otrzymują pełną dawkę pokarmową (złożoną z paszy treściwej i objętościowej), a także dodatki witamin i minerałów. Skład paszy jednak jest dopasowany do konkretnego zapotrzebowania zwierzęcia – na przykład do tego, w jakiej fazie laktacji lub grupie wiekowej krowa się znajduje. Jest jeszcze tradycyjny model żywienia, który polega na podawaniu oddzielnie paszy treściwej od objętościowej, ale nie zawsze się sprawdza, ponieważ krowy wyjadają najpierw to, co bardziej im smakuje i w konsekwencji nie otrzymują zbilansowanej diety.
Nowoczesne technologie w żywieniu bydła mlecznego
Pasze objętościowe to m.in. sianokiszonki, kiszonki, siano, słoma. Pasze treściwe – ziarna zbóż, nasiona roślin motylkowatych, śruby sojowe, koniczyna, a także mlekopędne wysłodki buraczane i otręby pszenne. Proporcje karmy, takie jak stosunek pomiędzy karmą objętościową a karmą wysokobiałkową, powinny być dostosowane do potrzeb produkcyjnych i fizjologicznych bydła mlecznego. Dawkę pokarmową należy dopasować również do fazy laktacji – w tym pomagają nowoczesne technologie, takie jak system monitorowania SenseHub, który pozwala wykryć potrzeby zwierząt. Odpowiednie zrównoważenie diety dla krowy w szczycie laktacji, w rui i w fazie zasuszania może pomóc w utrzymaniu wysokiej wydajności produkcyjnej zwierzęcia w przyszłości.
Praktyczne wskazówki dotyczące żywienia
- Zapewnienie stałego dostępu do czystej, świeżej wody pitnej jest niezbędne dla zdrowia i wydajności bydła mlecznego. Woda powinna być łatwo dostępna i regularnie uzupełniania, zwłaszcza w okresach wysokich temperatur.
- Każda dawka pokarmowa powinna być rozdrobniona i wymieszana, aby krowy nie mogły z niej wybierać pojedynczych składników.
- Pasze objętościowe, takie jak sianokiszonka czy kiszonka, mogą stanowić istotną część diety bydła mlecznego. Ważne jest, aby odpowiednio dobierać i przechowywać tego typu pasze, aby zapewnić ich wysoką jakość i strawność. Konieczne jest zachowanie beztlenowych warunków w balotach czy pryzmach, aby nie dopuścić do rozwoju szkodliwych dla zdrowia bydła bakterii.
Podsumowanie
Regularne monitorowanie stanu ciała i wydajności produkcyjnej bydła mlecznego pozwala na ocenę skuteczności diety oraz w razie potrzeby jej modyfikacji. Warto śledzić takie wskaźniki jak wiek, kondycja fizyczna, zachowanie zwierząt, czas rui i okres po wycieleniu – pomagają w tym nowoczesne systemy monitorowania, które umożliwiają kontrolowanie na bieżąco stanu zdrowia i potrzeb każdej krowy w stadzie. Optymalizacja diety bydła mlecznego przekłada się na większą produktywność gospodarstwa.