Pietruszka zwyczajna (Petroselinum crispum) jest dwuletnią rośliną warzywną z rodziny baldaszkowatych. Rozróżniamy pietruszkę naciową i korzenną.
W przypadku pierwszej, wartością jest zgrubiały korzeń i liście; w przypadku drugiej – ozdobne liście. We wszystkich częściach rośliny występuje olejek eteryczny, pobudzający trawienie; w jego składzie: znajdziemy apiol i pinen. Częścią użytkową rośliny jest korzeń, używany w charakterze przyprawy oraz liście (popularnie zwane natką). W korzeniu znajdują się: sole mineralne, związki żywicowe, kwasy organiczne, tłuszcz i białko. Liście są cenione za dużą zawartość witaminy C.
Wymagania klimatyczne i glebowe
Zainteresowanie pietruszką zwyczajną jako rośliną uprawową, która może przynieść spore zyski, wzrosło w ostatnich latach. Ponieważ jest to typowa roślina klimatu umiarkowanego, doskonale odnajduje się w naszych warunkach i może przynieść dobry plon. Jest mało wrażliwa na niskie temperatury; kiełkuje w temperaturze 2-3°C, a siewki dobrze sobie radzą nawet przy temperaturze niższej. Należy jednak pamiętać, że chociaż pietruszka nie ma dużych wymagań glebowych, to ma spore zapotrzebowanie na wodę. Jeśli w momencie kiełkowania i wzrostu zdarzają się incydenty suszy, to korzeń jest mały, mocno rozwidlony. Jednocześnie gleba nie może być ciężka i podmokła. Duży plon jest uzyskiwany na glebach średnich, nieskażonych metalami ciężkimi.
Jak przygotować stanowisko?
Zanim podejmie się decyzję o uprawie pietruszki zwyczajnej na większym areale, należy starannie przygotować stanowisko. Dobrym przedplonem są zboża (z wyjątkiem owsa) i warzywa dyniowate. Bezwzględnie należy wystrzegać się uprawy pietruszki po ziemniakach, roślinach fasolowych, pomidorach, cebuli, czosnku. Uzyskanie wysokiego plonu jest możliwe po jesiennym nawożeniu obornikiem, uzupełnianym nawozami mineralnymi (fosforem, potasem, azotem).
Jak siać pietruszkę zwyczajną?
Pietruszkę zwyczajną sieje się bezpośrednio na miejsce stałe (około 6 kg/ha). Jeśli pietruszka jest przeznaczona na wcześniejszy zbiór, przyjmuje się normę ok. 4-5 kg/ha. W jej przypadku nie stosuje się przesadzania. Optymalna głębokość siewu to 1-3 cm, podobnie jak w przypadku innego warzywa korzennego, marchewki. Zbyt głęboki siew wpływa negatywnie na termin wschodów, a pietruszka i tak kiełkuje bardzo powoli – około 16-25 dni. Najczęściej stosuje się siew pasowy: na pasie szerokości ok. 135 cm wyznacza się trzy rzędy co 40 cm, ewentualnie cztery rzędy co 28 cm. Uprawa na redlinach jest stosowana bardzo rzadko. Plantatorzy często, przy siewie pietruszki, stosują siew wskaźnikowy, który polega na jednoczesnym sianiu pietruszki i tzw. roślin wskaźnikowych, do których zalicza się: rzodkiewkę, sałatę, kalarepę. Tego typu rośliny pozwalają ocenić produktywność siedlisk i ułatwiają przyszłe prace na plantacji. Ponieważ wschód pietruszki trwa około dwóch, trzech tygodni, rolnicy starają się ten proces przyspieszyć. W tym celu jest stosowany zabieg nazwany podkiełkowaniem. Nasiona pietruszki są moczone w ciepłej wodzie przez około dobę. Następnie trafiają na specjalne szale, na których są przechowywane przez dwa dni. Po tym czasie trafiają do wilgotnej gleby. Szybsze kiełkowanie osiąga się również przez ściółkowanie gleby.
Okres wegetacji pietruszki zwyczajnej
W okresie wegetacji pietruszka zwyczajna jest dwukrotnie przerywana. Jest wykorzystywana wtedy jako tzw. pietruszka naciowa. Pozostałe w glebie okazy powinny znajdować się między sobą w odległości ok. 5-6 cm, co pozwala na dobry rozrost korzenia i uzyskanie odpowiedniego smaku.
Zbiór pietruszki
W przypadku pietruszki zwyczajnej natkę możemy zbierać przez cały sezon. Podobnie jest z korzeniem, który do spożycia jest już gotowy pod koniec czerwca. W przypadku odmian, które są przeznaczone do zimowego przechowywania, zbiór zaczynamy pod koniec października lub na początku listopada. Zbiory powinny być przeprowadzone podczas suchej słonecznej pogody. Na niewielkich plantacjach zbiór jest ręczny, na dużych wykorzystuje się urządzenia zbierające, podobnie jak w przypadku zbioru marchwi. Maszyna zbierająca jednocześnie wyoruje korzenie i je wyciąga za nać. Opłacalność plantacji pietruszki zwiększa się z roku na rok. Nic w tym dziwnego. Jest to bowiem warzywo nie tylko wykorzystywane w tradycyjnej kuchni, ale posiadające właściwości lecznicze.
Tekst: Magdalena Lisek