Śruta rzepakowa jest rodzajem pożywienia dla zwierząt hodowlanych, pozwalającym na zmniejszenie kosztów paszy. Niemniej z oszczędzaniem nie można przesadzać.
Jest wytwarzana w procesie ekstrakcji oleju z nasion rzepaku. Jej skład chemiczny jest inny niż skład surowych nasion rzepaku. Nasiona rzepaku zawierają około 43% tłuszczu i 22% białka. Z kolei śruta rzepakowa zawiera około 2,5% tłuszczu i 38% białka. Rzepak zawiera dużo metioniny i innych aminokwasów egzogennych. Jego wadą jest natomiast zbyt niska zawartość lizyny. Z tego względu śrutę rzepakową standardowo miesza się z preparatem uzupełniającym poziom lizyny.
Wysoka zawartość glukozynolanów
Pasze rzepakowe zawierają dużo glukozynolanów, które zaburzają metabolizm jodu. Wpływa to niekorzystnie na pracę tarczycy, a tym samym może sprzyjać ograniczeniu przyrostu. Dlatego zbyt duża ilość śruty rzepakowej w żywieniu zwierząt hodowlanych, może przynieść skutek odwrotny do zamierzonego – hodowca zaoszczędzi na paszy, ale w ostatecznym rozrachunku zysk ze sprzedaży zwierząt będzie niższy.
Surowe włókno
Śruta rzepakowa zawiera też stosunkowo dużo surowego włókna. Poziom jego zawartości wynosi ponad 11%. Co prawda, włókno pokarmowe jest potrzebne do prawidłowej pracy przewodu pokarmowego zwierząt hodowlanych, ale jego nadmiar może zaburzać trawienie.
Nie zawsze można stosować
Omawiany rodzaj pożywienia dla zwierząt nie ma uniwersalnego charakteru. Nie można go stosować w dwóch przypadkach. Śruta rzepakowa nie może być stosowana w żywieniu młodych zwierząt. Na przykład, podana prosiętom może powodować biegunkę i zahamowanie wzrostu. Śruty rzepakowej nie podaje się także lochom karmiącym, bo ma niekorzystny wpływ na skład mleka i może zmniejszyć laktację.
Cenne źródło fosforu
Śruta rzepakowa jest bogata w fosfor, ale jego przyswajalność utrzymuje się na poziomie około 20%. Przyczyną tego jest zbyt wysoka zawartość fitynianów. Ten problem można jednak łatwo rozwiązać poprzez dodanie do rzepakowej paszy enzymu – fitazy – poprawiającego biodostępność tego pierwiastka.
Ta pasza plusy i minusy – nie wszystkie wady można zniwelować. Rzepakowa pasza nie jest uniwersalna, ani też nie może być stosowana jako jedyne pożywienie dla hodowlanych zwierząt. Hodowcy wybierają śrutę rzepakową głównie ze względów ekonomicznych. Nierozsądne stosowanie tej paszy może jednak przynieść więcej szkody niż pożytku.
Tekst: Magdalena Lisek