Od 2014 r. można zauważyć trend niepokojący dla producentów maszyn rolniczych – spadek zainteresowania ich produktami, nawet w krajach zachodniej części Europy.
W 2014 r. średni spadek w Europie wyniósł około 5 – 10%. W 2015 r. sprzedaż maszyn rolniczych spadła średnio o około 10% w skali Europy, w tym głównie w Niemczech i we Francji. W Wielkiej Brytanii sprzedaż spadła o około 5%, podobnie jak w Holandii.
Zmniejszone zapotrzebowanie
Bardzo dobre wyniki sprzedaży producenci maszyn rolniczych odnotowali w 2011 r. i w 2013 r. Zdaniem ekspertów, po wzroście sprzedaży następuje spadek wyników sprzedaży, jako naturalna tendencja wynikająca z cyklu ekonomicznego.
Zakup maszyn rolniczych jest inwestycją, która wymaga nakładów finansowych. W okresie niższych cen zbóż i mleka rolnicy raczej nie są nastawieni na rozwój działalności rolniczej. Zgodnie ze złotą zasadą inwestorów – żeby inwestować, trzeba mieć zabezpieczenie finansowe (tzw. poduszkę finansową). Zadłużenie nie jest kierunkiem, w którym należy podążać. Priorytetem dla większości rolników jest stabilna sytuacja finansowa gospodarstwa rolnego.
Nadchodzą zmiany?
W ustroju rolnym Polski dominują mniejsze gospodarstwa rolne. Zarządzający nimi rolnicy raczej nie są nastawieni na zysk, ale silnie związani z tradycją. Polscy rolnicy nastawieni na rozwój w ostatnich latach dynamicznie wymieniali park maszynowy, co było widoczne zwłaszcza po wejściu Polski do Unii Europejskiej. Wtedy zyskali oni dostęp do dofinansowania do zakupu maszyn rolniczych.
Przypuszcza się, że na przestrzeni kilkunastu najbliższych lat, wraz z wymianą pokoleniową nastawienie mniejszych gospodarstw rolnych na rozwój i wykorzystanie innowacyjnych metod może się dodatkowo poprawić. Nastawienie na zysk wymaga poprawy efektywności w rolnictwie. Osiągnięcie tego celu wymaga odpowiednich środków technicznych, co z kolei powinno mieć korzystny wpływ na zainteresowanie maszynami rolniczymi.
Rola rynku maszyn w rozwoju rolnictwa
Współczesna polityka rolna większości państw europejskich opiera się na koncentracji i specjalizacji rolnictwa. Drugą ważną tendencją jest przyspieszenie postępu agrotechnicznego i technologicznego, co przykłada się na poprawę efektywności rolnictwa.
Rynek maszyn rolniczych oferuje coraz bardziej innowacyjne i wielofunkcyjne maszyny rolnicze zaopatrując producentów rolnych w środki techniczne niezbędne do postępującej mechanizacji procesów technologicznych.
Podsumowanie
Obecnie zainteresowanie maszynami rolniczymi spada, co najprawdopodobniej wynika ze zmniejszonych potrzeb po stronie rolników – ci, którzy zainwestowali już korzystają z innowacji, a producenci rolni, których nie stać na zakup maszyn rolniczych wykorzystują alternatywne sposoby pozyskiwania środków do mechanizacji rolnictwa (np. z wynajmu maszyn rolniczych, z maszyn rolniczych pochodzących z rynku wtórnego). Wśród czynników kształtujących popyt na maszyny rolnicze można wymienić zmiany w technologiach produkcji, relacje cen produktów rolnych i koniunkturę w rolnictwie, a także postępującą specjalizację i koncentrację produkcji w gospodarstwach rolniczych nastawionych na rozwój.
Tekst: Magdalena Lisek