Jednym z najpoważniejszych problemów współczesnego świata są dysproporcje w rozwoju społeczno-ekonomicznym. Podział na biedne i bogate kraje stale się pogłębia. Na początku XXI wieku wyliczono, że na 33 najbardziej uprzemysłowione państwa świata przypada aż 70% potencjału technologicznego i ekonomicznego. Te dysproporcje w ostatecznym rozrachunku nie są dla nikogo korzystne. Od dłuższego czasu rozmawia się na temat budowania zrównoważonego porządku świata, który miałby doprowadzić do zniwelowania, a przynajmniej minimalizacji nierówności społeczno-ekonomicznych. W 2015 roku temat został podjęty na forum ONZ. Przywódcy, większości państw świata, zgodzili się co do tego, że czas na zmiany i budowanie zrównoważonej przyszłości. Organizacja Narodów Zjednoczonych przyjęła program działań i współpracy na rzecz zrównoważonego rozwoju. Agenda ma być wdrożona do 2030 roku.
Czym jest zrównoważony rozwój?
Pod tym pojęciem należy rozumieć system, reagujący na potrzeby ludzi zamieszkujących obecnie na całym świecie, ale który jednocześnie myśli o przyszłości następnych pokoleń, które również powinny mieć szansę na zaspokajanie swoich potrzeb. Cele, które postawiono, wymagają podjęcia wspólnego wysiłku w budowanie pozytywnej przyszłości, co nie będzie łatwe. Osiągnięcie zrównoważonego rozwoju będzie możliwe tylko wtedy, kiedy kluczowe elementy będą wspólne i realizowane przez wszystkich. Do tych elementów zalicza się: wzrost gospodarczy, inkluzję społeczną i ochronę środowiska. Szczególnie istotny jest ten trzeci komponent w obliczu tego, co obserwujemy na całym świecie. Osiągnięcie zrównoważonego rozwoju będzie możliwe tylko wtedy, kiedy zostanie zlikwidowane ubóstwo. Dysproporcje rozwoju współczesnego świata są porażające. Trudno zrozumieć, że w państwach bogatych żywność jest codziennie marnowana, a znaczna część naszej planety głoduje. Jest to wyzwanie dla współczesnych przywódców i społeczeństw. Zmiany są konieczne. Aby do tego doszło, należy umożliwić osiągnięcie podstawowych standardów życia dla wszystkich, promować zrównoważony i równy rozwój, promować odpowiednie zarządzanie surowcami naturalnymi i ekosystemami, a także tworzyć prawdziwe szanse dla wszystkich ludzi. Reasumując, chodzi o to, by wyeliminować ubóstwo, głód, a zapewnić równy dostęp do edukacji, taniej, ekologicznej energii i wody. Wydaje się, że ludzkość powinna mieć ambitniejsze plany, ale realizacja tych podstawowych, byłaby prawdziwym triumfem nas wszystkich.
Nowe systemy żywnościowe dla świata
W drugiej połowie września 2021 roku zaplanowany jest w Nowym Jorku Szczyt Systemów Żywnościowych. Odbędzie się on podczas 76. Sesji Zgromadzenia Ogólnego ONZ. Pomysłodawcy mają nadzieję, że zostaną wtedy uzgodnione wszechstronne działania umożliwiające osiągnięcie zrównoważonych systemów żywnościowych. W dniach 26-28. lipca, w Rzymie odbyło się spotkanie, którego celem było przygotowanie do tego ważnego wydarzenia, w pewnym sensie decydującego o ważnych kwestiach ekonomicznych, gospodarczych i społecznych. Spotkanie było częścią Agendy 2030, znanej pod hasłem „Program zrównoważonego rozwoju”. Pre-Summit był okazją do poważnych rozmów i przedstawiania propozycji transformacji systemów żywnościowych, które poparte były doświadczeniami naukowców. Ważnym aspektem była dyskusja na temat współpracy i nowych źródeł finansowania, a także ekologia. Ustalono również najważniejsze tematy, które staną się przedmiotem wrześniowych obrad. Wśród nich znalazło się:
- Zaplanowanie działań w realizacji Agendy 2030.
- Propagowanie wiedzy na temat zreformowanych systemów żywnościowych, mających pomóc osiągnąć zamierzone cele.
- Ustalenie zasad, które mogą pomóc rządom i innym zainteresowanym realizację celów Agendy.
- Stworzenie systemu, który pomoże sprawdzić, czy podjęte działania rzeczywiście generują postęp, a nie są kolejnym dokumentem bez pokrycia w praktyce.
Jednym z ważnych aspektów wrześniowego spotkania ma być cyfryzacja rolnictwa. Według ekspertów, nowoczesne technologie w rolnictwie, mają się przyczynić nie tylko do wyeliminowania głodu, ale i stworzenia rolnictwa przyjaznego dla środowiska.
Zrównoważone systemy żywieniowe – polskie stanowisko
Polskę, podczas rzymskiego spotkania, reprezentował minister Grzegorz Puda, który zreferował krajowe doświadczenia procesu zmian systemów żywieniowych. Podkreślił, że nowy model rozwoju powinien być odpowiedzialny terytorialnie i społecznie. Istotny jest zwłaszcza ten drugi składnik.
Tekst: Bogumiła Pierzchanowska