Inhibitory dodawane do nawozów azotowych

Inhibitory
Inhibitory dodawane do nawozów azotowych, fot. pixabay

Nawozy azotowe zawierają w swoim składzie bardzo cenny pierwiastek jakim jest azot. Ma on kolosalny wpływ na ostateczny plon, bo jest pierwiastkiem budulcowym dla roślin.

Nawożenie azotowe jest ważnym elementem prawidłowej agrotechniki. Azot jest pobierany przez rośliny za pomocą korzeni, przez liście i aparaty szparkowe. Przy nawożeniu doglebowym może dojść do przemieszczenia azotu poza system korzeniowy, a kiedy nawóz azotowy (mocznik) zostanie zastosowany na powierzchnię gleby, negatywnym skutkiem jest utrata gazowa azotu (nawet 25%). Na straty azotu wpływ ma również temperatura i wilgotność gleby. Jak wynika z badań azot, w nawozach sztucznych, jest wykorzystywany przez rośliny tylko w 50-70%. Straty azotu mają wpływ nie tylko na plonowanie roślin, co efekcie oznacza straty dla rolnika, ale też ma poważne konsekwencje dla środowiska naturalnego. Aby ograniczyć straty azotu, wprowadzono bardzo nowoczesne rozwiązanie – dodawania inhibitorów. Inhibitory są substancjami chemicznymi, których zadaniem jest zmniejszenie szybkości reakcji chemicznych. W efekcie, spowolnienie reakcji, pozwala roślinom mieć dłuższy czas na pobranie tak bardzo potrzebnego im azotu i innych składników. Czas jest wydłużony od jednego do trzech miesięcy Dodatkowo inhibitory eliminują możliwość wymywania i ulatniania się azotu. Wpływa to pozytywnie na środowisko naturalne i – co równie ważne – jest zgodne z unijnymi wymaganiami.

Agrowies.pl = Rolnictwo – Sadownictwo – Ogrodnictwo –  Ochrona Roślin – Maszyny Rolnicze – Nawozy – Środki owadobójcze – Hodowla zwierząt – Finanse i Prawo dla Rolnika

Stabilizatory azotu – inhibitory nitryfikacji, inhibitory ureazy

Inhibitory  pozwalają ograniczyć straty azotu. Wyróżnia się inhibitory nitryfikacji i inhibitory ureazy. Pierwszy z nich hamuje proces utleniania azotu, działanie drugiego z nich polega na kontroli procesu przekształcania form organicznych w mineralne, np. mocznika w formę amonową.

Inhibitory nitryfikacji – mechanizm ich działania polega na przeciwdziałaniu przemianom stabilnej w glebie formy amonowej azotu w formę azotanową, która łatwiej jest wymywana. To pozwala na pewną i dłuższą obecność azotu, dzięki czemu rośliny uprawne mogą dłużej i intensywniej korzystać z jego obecności. Jest to istotne dla rolników, którzy posiadają gleby lekkie i bardzo lekkie. To na nich szybciej i częściej dochodzi do wymywania azotu, a rośliny mogą cierpieć na popularnie zwany „głód azotowy”. Inhibitory nitryfikacji można stosować przedsiewnie i pogłównie, pamiętając jednocześnie, że ich skuteczność jest uzależniona od temperatury i wilgotności gleby. Im gleba jest wilgotniejsza i cieplejsza, tym proces nitryfikacji przebiega szybciej. Specjaliści uważają, że inhibitory nawet w 50% obniżają wydajność procesu nitryfikacji.

Inhibitory ureazy – mechanizm ich działania polega na spowalnianiu hydrolizy mocznika. Jeśli nawóz jest w formie tradycyjnej, enzym ureazy powoduje szybki proces hydrolizy. W wyniku tego powstaje węglan amonu rozkładający się na amoniak i dwutlenek węgla. Amoniak występuje w formie gazowej i powinien praktycznie natychmiast połączyć się z cząsteczką wody, by pozostać w glebie. Ponieważ wiosną często występują niedobory wody w glebie, amoniak ulatnia się do atmosfery. Jeśli gleba jest sucha w ten sposób można tracić nawet 30% azotu obecnego w moczniku. Natomiast inhibitor spowalnia hydrolizę mocznika i, „dzieląc” azot na porcje zatrzymuje go w glebie, nawet wtedy, gdy ilość wody jest śladowa. Dzięki temu jest wykorzystana większa ilość azotu, rośliny są „karmione” w dłuższych interwałach czasowych, a dodatkowo jest ograniczany spadek pH gleby.

Inhibitory – zalecenia unijne

W ubiegłym roku (2020) polski parlament zatwierdził nowelizację Ustawy o Nawozach i Nawożeniu, która wprowadziła nowe zapisy. Jeden z nich mówi, że od 1 sierpnia 2021 roku nie będzie można stosować mocznika w formie granulowanej. Jeśli będzie stosowany to tylko z inhibitorem ureazy lub powłoką biodegradowalną. Jest to zgodne z dyrektywą NEC przyjętą przez Parlament Europejski jeszcze w 2016 roku w sprawie redukcji emisji niektórych rodzajów zanieczyszczeń atmosferycznych, a także z celami Europejskiego Zielonego Ładu. Jest to jedno z działań w którym chodzi o szeroko pojęty aspekt ochrony środowiska naturalnego. Większość firm produkujących nawozy wprowadziła już produkty dostosowane do nowych wymogów. Wszelkie działania wspierające ochronę środowiska naturalnego są ważne i  mogą zapobiec jego degradacji.

Tekst: Bogumiła Pierzchanowska

Układy kogeneracyjne dla gospodarstw szklarniowych