Zakazany desmedifam szkodliwy dla środowiska i konsumentów

Desmedifam jest substancją czynną wchodzącą w skład wielu herbicydów stosowanych w ochronie upraw buraka cukrowego. Komisja Europejska podjęła jednak decyzję o wycofaniu tej substancji z rynku ochrony roślin.

Według informacji przekazanych przez Komisję Europejską od dnia 1 stycznia 2020 r. sprzedaż środków ochrony roślin zawierających desmedifam jest zakazana. Zapasy posiadane przez rolników muszą zostać zużyte do 1 lipca. Przyczyną wycofania herbicydu z rynku były zastrzeżenia Europejskiego Urzędu ds. Bezpieczeństwa Żywności (dalej jako: EFSA), przedłożone w związku z odnowieniem zatwierdzenia tej substancji czynnej.

Agrowies.pl = Rolnictwo – Sadownictwo – Ogrodnictwo –  Ochrona Roślin – Maszyny Rolnicze – Nawozy – Środki owadobójcze – Hodowla zwierząt – Finanse i Prawo dla Rolnika

Jak działa desmedifam?

Desmedifam jest związkiem z grupy fenylokarbaminianów, przeznaczonym do nalistnego zwalczania chwastów dwuliściennych w buraku cukrowym. Na rynku ochrony środków był obecny od 1969 r. Substancja czynna wnikając przez liście zakłóca proces fotosyntezy i hamuje proces desaturazy kwasu tłuszczowego.

Zastosowanie desmedifamu

Na polskim rynku dostępne były środki ochrony roślin zawierające desmedifam oraz dodatkowe substancje, np. fenmedifam i etofumesat. Chwastobójcza substancja była wykorzystywana głównie w uprawach truskawek oraz w uprawach buraka cukrowego, ćwikłowego i pastewnego.

Desmedifam wykorzystywano m.in. w celu zwalczania fiołka polnego, tasznika pospolitego, gorczycy polnej, komosy białej, przytulii czepnej i rdestu powojowego.

Szkodliwy nie tylko dla konsumentów

EFSA uznał, że pozostałości herbicydu w organizmach zwierząt gospodarczych żywionych paszą pochodzącą z upraw, gdzie stosowano desmedifam, są potencjalnie szkodliwe zarówno dla zwierząt, jak i dla konsumentów. Śladem pozostawionym przez desmedifam jest bowiem skoniugowana anilina – związek zaliczany do mutagenów kategorii 2 i substancji rakotwórczych kategorii 2. Zagrożeniem dla konsumentów są również pozostałości zawierające 4 – aminofenol. Ponadto EFSA stwierdził, że w stosowanie desmedifamu zagraża ptakom i ssakom.

Zgodnie z Rozporządzeniem wykonawczym Komisji UE 2019/1100 z dnia 27 czerwca 2019 r. (dalej jako: Rozporządzenie) zatwierdzenie substancji czynnej desmedifamu nie zostało odnowione. Wnioskodawca nie przedstawił wystarczających danych, które mogłyby podważyć zastrzeżenia EFSA. Na mocy art. 3 Rozporządzenia państwa członkowskie zostały zobowiązane do cofnięcia zezwolenia na środki ochrony roślin zawierających desmedifam jako substancję czynną do 1 stycznia 2020 r.

Na podstawie art. 4 Rozporządzenia Komisja Europejska wyznaczyła dodatkowy okres na zużycie zapasów, który upływa 1 lipca 2020 r.

Tekst: Magdalena Lisek