Wymagania pokarmowe roślin a nawożenie

Nawożenie to kluczowa metoda uzupełniania niedoborów pokarmowych roślin. Każda roślina ma inne wymagania w stosunku do gleby i składników pokarmowych w niej zawartych. Ilości składników, jakie są roślinom niezbędne do prawidłowego funkcjonowania nazywamy wymaganiami pokarmowymi.

Niektóre rośliny wymagają gleb o dużej zawartości próchnic, inne doskonale rosną na glebach piaszczystych i przewiewnych. Rolnik powinien doskonale orientować się jakie gleby są najlepsze dla uprawianych przez niego roślin. Jednocześnie też powinien wiedzieć co zrobić, by maksymalnie podnieść żyzność gleby. Należy jednak pamiętać, że wymagania żywieniowe roślin nie zawsze idą w parze z potrzebami nawozowymi. Na przykład rośliny motylkowe pobierają bardzo dużo azotu, ale wcale nie wymagają nawożenia azotowego. Więcej nawet – po ich uprawie w glebie pozostają cenne źródła azotu naturalnego, dzięki bakteriom korzeniowym. Niektóre rośliny wymagają dużego nawożenia, ale nie na wszystkich glebach. Na niektórych rosną doskonale, na innych obfite nawożenie jest niezbędne. Czemu zatem służy nawożenie? Chodzi o uzupełnienie brakujących składników pokarmowych w stopniu niezbędnym roślinie.

Makroelementy i mikroelementy

Są składniki pokarmowe bez których roślina nie może funkcjonować. Należą do nich: azot, fosfor, potas, wapń, żelazo. Są pobierane z gleby w dość dużej ilości, stąd nazwa – makroelementy. Są też składniki takie jak cynk, mangan, miedź, molibden, które są pobierane w niewielkiej ilości, stąd nazwa – mikroelementy. Jak pokazuje doświadczenie rolników zarówno niedobór jak i nadmiar składników pokarmowych wpływa negatywnie na wzrost i plonowanie roślin rolniczych. Niedobór może zresztą występować nawet wtedy, kiedy nawożenie jest prawidłowe. Mają na to wpływ choćby warunki pogodowe, uszkodzenie korzeni roślin przez szkodniki, niewłaściwe pH gleby. Jeśli na przykład przez dłuższy czas padają obfite deszcze, to może się zdarzyć, że składniki pokarmowe trafiają do głębszych warstw gleby, gdzie rośliny nie mają z nich większego pożytku. Podobnie jest z pH gleby. Nadmierna kwasowość powoduje niskie przyswajanie magnezu, fosforu i wapnia. Na szczęście w przypadku szybkiej reakcji roślinom można pomóc stosując odpowiedni nawóz.

Agrowies.pl = Rolnictwo – Sadownictwo – Ogrodnictwo –  Ochrona Roślin – Maszyny Rolnicze – Nawozy – Środki owadobójcze – Hodowla zwierząt – Finanse i Prawo dla Rolnika

Znaczenie wybranych makroelementów i nawożenie

• Azot – przyczynia się do szybkiego wzrostu rośliny, zwiększa asymilację dwutlenku węgla.
• Fosfor – pozwala na szybsze ukształtowanie ziarna, zapobiega tzw. wybujałości rośliny.
• Potas – przeciwdziała wielu chorobom, wspomaga gospodarkę wodną rośliny, wpływa na powstawanie nowych pędów, kształtuje odporność na suszę.
• Wapń – jest materiałem budulcowym, pozytywnie wpływa m.in. na ukorzenienie rośliny.

Mikroelementy – niedoceniane, a ważne

Mikroelementy biorą udział w wielu procesach życiowych roślin, wpływając na ich żywotność i właściwy wzrost. Ich niedobory są bardzo szybko widoczne. Rośliny chorują, mają obniżoną odporność, a plon jest gorszej jakości. Bardzo cennym źródłem mikroelementów jest obornik, który niestety w ostatnich latach jest coraz trudniej dostępny ze względu na specjalizację gospodarstw rolnych. Badania Instytutu Uprawy Nawożenia i Gleboznawstwa jednoznacznie dowodzą, że gleba jest uboga w mikroelementy, co w perspektywie czasowej jest zjawiskiem niepokojącym.

Skutki niedoborów mikroelementów

Skutki niedoborów poszczególnych mikroelementów prowadzą do wielu objawów chorobowych u roślin. Jak to wygląda?

• Bor – ujemny bilans boru obserwujemy w około 80% polskich gleb, a jest on niezbędny roślinom podczas wzrostu, kwitnienia i wydawania owocu. Niedostatki tego pierwiastka można poznać po niskim wzroście i plonowaniu.
• Cynk – jest szczególnie istotny w rozwoju zbóż. Jego niedobór poznaje się po żółknięciu lub białym zabarwieniu nowych liści. Przy znacznym niedoborze, roślina staje się karłowata, przez co plon staje się mniejszy.
• Molibden – bardzo istotny we wzroście roślin z rodzin kapustnych i motylkowych. Dzięki jego obecności zwiększa się odporność na suszę i inne nietypowe warunki atmosferyczne. Deficyt molibdenu poznajemy po deformacji pędu i zahamowaniu ogólnego wzrostu rośliny.

Rośliny mają określone wymagania pokarmowe i jeśli w glebie występują niedobory, konieczne jest ich uzupełnienie przez nawożenie.

Tekst: Bogumiła Pierzchanowska