Jak uprawiać różne gatunki gleb?

Uprawa gleb – gleba jest zewnętrzną warstwą skorupy ziemskiej, zdolną do dostarczania roślinom wody i pokarmu. Ukształtowana przez klimat, organizmy glebowe i działalność człowieka jest podstawowym środowiskiem dla roślin. Każdy rolnik powinien doskonale znać glebę w swoim gospodarstwie – jest to niezbędne do racjonalnego gospodarowania i uzyskiwania odpowiednich plonów. Generalnie, wszystkie gleby da się podzielić na lekkie i ciężkie, co pozwala na opracowanie kompleksowych sposobów ich uprawy.

Uprawa gleb lekkich

Gleby lekkie zawierają spore ilości piasku i żwiru z niewielkimi dodatkami cząstek gliny. Są dość łatwe w uprawie ze względu na niską zwięzłość. Niestety taka budowa powoduje szybkie przepuszczanie wody i pozbawianie roślin wilgoci i składników mineralnych. Brakuje też pokładów próchnicznych niezbędnych do uzyskania znacznych plonów. Wysoka przewiewność gleb powoduje też inwazję chwastów.  Te właściwości gleb lekkich determinują określone sposoby ich uprawy, która jest skierowana na podniesienie wskaźnika próchniczości. Najlepsze efekty daje:

• nawożenie obornikiem lub kompostem,
• torfowanie,
• stosowanie płodozmianu.

W uprawach gleb lekkich wachlarz rekomendowanych roślin jest zawężony. Właściwa uprawa gleb, nawożenie, zabiegi agrotechniczne mogą polepszyć stan gleby i rozszerzyć możliwość uprawy innych roślin, takich jak: gorczyca, kukurydza, rośliny strączkowe, słonecznik.

Niektórzy specjaliści uważają jednak, że z ekonomicznego punktu widzenia powinno dążyć się do systematycznego wyłączania z użytkowania rolniczego gleb lekkich i przeznaczyć je na inną działalność rolniczą. Struktura gleb w Polsce pokazuje jednak wyraźnie, że takie podejście spowodowałoby znaczne ograniczenie uprawianego areału, a nawet doprowadziło do likwidacji wielu gospodarstw rolnych.

Agrowies.pl = Rolnictwo – Sadownictwo – Ogrodnictwo –  Ochrona Roślin – Maszyny Rolnicze – Nawozy – Środki owadobójcze – Hodowla zwierząt – Finanse i Prawo dla Rolnika

Uprawa gleb ciężkich

Do grupy gleb ciężkich zalicza się ziemie gliniaste i ilaste. Charakteryzują się one małą przepuszczalnością i możliwością magazynowania wody. Te cechy pozwalają na zatrzymywanie wilgoci i składników mineralnych w glebie, ale jednocześnie mają niewielką zawartość powietrza w glebie.

• Gleby gliniaste

Tego typu gleby chłoną duże ilości wody i jednocześnie dłużej ją utrzymują. Są stosunkowo żyzne, dlatego mają duży potencjał uprawny, pod warunkiem, że są odpowiednio przygotowane i obsadzane właściwymi roślinami. Niestety mają też wady. Zbita struktura gleby powoduje, że w przypadku suszy trudno jest wprowadzać narzędzia rolnicze, a nadmierna wilgotność uniemożliwia rozpoczęcie jakichkolwiek prac polowych. Uprawianie gleby gliniastej ma na celu zwiększenie jej przewiewności i pulchności. Można ten stan uzyskać: odpowiednim nawożeniem, wapnowaniem i płodozmianem. Taka gleba nie nadaje się do uprawy ziemniaków. Dobry plon natomiast powinny wydać zboża, kukurydza, burak ćwikłowy, cebula, marchew.

• Gleby ilaste

Gleby ilaste są zwięzłe, o dobrych właściwościach sorpcyjnych, zasobne w liczne składniki pokarmowe, długo utrzymujące wodę, co jest korzystne dla plonowania. Niestety łatwo tworzą nieregularne bryły, a po deszczu – zwartą powierzchniową skorupę. Zwiększenie pulchności gleby możliwe jest po zastosowaniu obornika. Specjaliści podkreślają też, że właściwym zabiegiem jest wapnowanie. Podczas tego procesu tlenek wapnia mocno spulchnia glebę. W przypadku zastosowania płodozmianu polecane są takie rośliny jak: bobik, owies, wyka – najlepiej w systemie mieszanym. Pozwoli to na dostarczenie glebie pożądanych składników pokarmowych, a szczególnie tak potrzebnego na tym stanowisku azotu. W przypadku gleb ilastych zdarza się stosować zabieg nazywany czarnym ugorem. Jest on polecany w przypadku silnie zachwaszczonych pól. Zabieg ten polega na nieobsiewaniu przez jeden rok określonego areału, aby poprawić jakość gleby i zlikwidować chwasty.

Tajemnica dobrych plonów leży w odpowiedniej jakości glebie, w prawidłowym jej przygotowaniu. Przygotowanie obejmuje nadanie odpowiedniej struktury, napowietrzenie, ograniczenie straty wody. Taka dbałość o glebę przyczyni się również do ograniczenia zmian klimatycznych na Ziemi.

Tekst: Magdalena Lisek