Guano i gnojowica, czyli nawozy własnej produkcji

Gnojowica uchodzi bardzo często za uciążliwy nawóz naturalny. W opinii niektórych producentów wykorzystanie gnojowicy jest bardzo dobrym sposobem na pozbycie się problematycznych produktów ubocznych hodowli zwierzęcej.

Gnojowica nie zawsze przynosi dobre rezultaty

Bardzo często efekty zastosowania gnojowicy nie są tak dobre, jak się spodziewano i jakie można byłoby osiągnąć stosując nawozy mineralne. Do podstawowych czynników zniechęcających rolników do wykorzystywania gnojowicy jako nawozu zalicza się:

• uporczywa nieprzyjemna woń
• koszty wywozu płynnego nawozu
• trudności z utrzymaniem drożności kanałów ściekowych
• zaskorupianie się wierzchniej warstwy na zbiornikach
• pogarszający się stan zwierząt (w związku z dużym poziomem amoniaku, siarkowodoru i metanu)

W gnojowicy zachodzą beztlenowe procesy gnilne – w ich następstwie gnojowica traci cenny i bardzo łatwo przyswajalny azot w aminowej formie. Rolnik decydujący się na nawożenie upraw gnojowicą musi zadbać o odpowiednią instalację mieszadeł, zabudowę otwartych zbiorników, albo wprowadzanie zewnętrznych mikroorganizmów – każda z metod wymaga poświęcenia jej czasu, energii i środków finansowych.

Agrowies.pl = Rolnictwo – Sadownictwo – Ogrodnictwo –  Ochrona Roślin – Maszyny Rolnicze – Nawozy – Środki owadobójcze – Hodowla zwierząt – Finanse i Prawo dla Rolnika

Trudności z wytwarzaniem i wywozem nie pozbawiają jej potencjału

Trzeba jednak przyznać, że mimo trudności opisanych wyżej, gnojowica ma pewien potencjał. Może ona pomóc w aktywowaniu bakterii i grzybów oraz mikroorganizmów, które są zdolne do fermentacji tlenowej. Może być ona stosowana na różnych uprawach. W ogrodnictwie, uprawach sadowniczych i uprawach warzyw również można ją stosować, ale w wymienionych przypadkach zwykle częściej stosuje się guano – naturalny nawóz pozyskiwany od dziko żyjących zwierząt.

Guano – ptaków, nietoperzy, czy ryb?

Ze względu na pochodzenie naturalnego nawozu można wyróżnić kilka jego rodzajów. Duże złoża skondensowanego nawozu ptaków powstają często w miejscach gdzie zakładają gniazda – taki nawóz może liczyć nawet dziesiątki lat – podobnie jak odchody nietoperzy zamieszkujących jaskinie (guano nietoperzy). Guano rybie jest z kolei produkowane z resztek wielorybów i ryb. Obecnie na rynku nawozów naturalnych można nabyć guano o mniejszej zawartości składników w porównaniu z guanem peruwiańskim (skończyło się w XIX w.). Niemniej jego wartość i tak jest bardzo wysoka na tle pozostałych rodzajów nawozów naturalnych zwierzęcego pochodzenia.

Odchody bogate w minerały

Odchody są koncentratem nawozowym o zróżnicowanym pH i składzie. Zawartość poszczególnych składników, takich jak azot (8 – 11%), fosfor (7 – 15%), potas (2 – 4%) oraz wapń (10 – 13%) różni się w zależności od produktu. Odczyn nawozu waha się od 5 do 8 pH – najbardziej zasadowe jest guano pochodzące od ptaków, z kolei nawóz produkowany z odchodów nietoperzy jest najbardziej kwaśny. Instrukcja zastosowania jest zamieszczona na opakowaniu środka – przed jego użyciem zawsze trzeba się z nią zapoznać.

Guano jest nawozem naturalnym, ale nie do końca nawozem własnej produkcji, w przeciwieństwie do gnojowicy. Może być produkowane, tyle że raczej w ograniczonych ilościach. Nie zawsze rolnikowi opłaca się ich stosowanie, bo samo wytwarzanie i przechowywanie może wiązać się z dużymi kosztami. Kwestie ekonomiczne górują nad ekologicznymi – teoretyczny potencjał omówionych nawozów nie może być wykorzystany ze względu na trudności praktyczne. Natomiast o tym, czy opłaca się stosować gnojowicę, czy też guano, decydują indywidualne uwarunkowania gleby i charakter upraw.

Tekst: Magdalena Lisek