Maszyny rolnicze na ekologicznym polu, fot. Brian Fuller źródło: flickr.com
Ekologiczna uprawa ma swoje wymagania, m.in. dotyczące stosowania maszyn rolniczych. Nie wyklucza ich zastosowania całkowicie, ale nieco je ogranicza.
Ekologiczna uprawa gleby wymaga zastosowania maszyn rolniczych, które jak najmniej ingerują w środowisko. Zalecane maszyny nie powodują niszczenia naturalnej struktury gleby, ani też przemieszczania się kamieni do wierzchnich warstw. Poza tym, w odróżnieniu od tradycyjnych metod uprawy, ekologiczne rolnictwo stawia na metody unikające przemieszczania nasion chwastów i martwicy glebowej – dzięki temu można naturalnie ograniczyć zjawisko niższych plonów związane z zakazem stosowania sztucznych nawozów i pestycydów.
Orka mało efektywna
Stosowanie ekologicznych metod uprawy jest ukierunkowane nie tylko na ochronę środowiska naturalnego i jakość plonów rolnych. Chodzi także o wyeliminowanie metod, które są mało wydajne i bardzo energochłonne. Przykładem tego jest orka, która w rolnictwie ekologicznym została zastąpiona podorywką.
Do głównych zalet podorywki można zaliczyć:
- zapobieganie erozji wodnej i wietrznej
- brak zaburzenia obiegu pokarmowych składników
- brak podeszwy płużnej
Do wykonania podorywki służy kultywator podorywkowy, albo specjalny pług. Na bazie kultywatorów buduje się wieloczynnościowe agregaty, które są połączeniem różnych narzędzi do uprawy gleby.
Multifunkcyjne agregaty
Połączenie wielu narzędzi w jednym nie jest obce także tradycyjnym metodom uprawy roli. Oba kierunki rolnictwa dążą do zmaksymalizowania wydajności i chętnie stosują ekonomiczne rozwiązania. Ekologiczne agregaty wieloczynnościowe mogą składać się z kultywatorów, włók wałów. Poza tym, dużym zainteresowaniem cieszą się brony talerzowe wykorzystywane do powierzchniowej uprawy roli i wprowadzaniu nawozów zielonych do gleby. Można je łatwo rozpoznać – elementem roboczym są uzębione i gładkie talerze.
Maszyny chronią rośliny
Niektóre maszyny rolnicze wykorzystywane w eko gospodarstwie służą ochronie roślin przed chwastami zastępując niejako zabronione w ekologicznym rolnictwie herbicydy. Są to maszyny przystosowane do usuwania chwastów. Obecnie na rynku maszyn rolniczych dominują w tym zakresie pielniki, obsypniki, brony – chwastowniki oraz (najbardziej uniwersalne) pielniko – obsypniki.
Uniwersalny charakter ostatniej z wymienionych maszyn rolniczych wyraża się w tym, że urządzenie zapewnia spulchnienie, pielenie i obsypywanie redlin. Rolnik może też odpowiednio wyregulować rozstaw sekcji roboczych dostosowując je do odległości rzędów roślin. Brony – chwastownik są natomiast wykorzystywane do niszczenia chwastów, które wcześnie wschodzą. Wspomniane maszyny rolnicze są też przydatne do niszczenia skorupy podłoża powstającej po zasiewach.
Wymienione wyżej maszyny, które znalazły zastosowanie w ekologicznym rolnictwie mogą być z powodzeniem wykorzystane także na polach, gdzie są prowadzone uprawy metodą tradycyjną. Dzięki ich odpowiedniemu zastosowaniu można zaoszczędzić czas i środki – np. zmniejszyć ilość stosowanych herbicydów. Poza tym, orka jako mało efektywna jest już przez nowoczesnych i innowacyjnych rolników zastępowana podorywką. Praktyka ta jest warta uwagi ze względu na korzyści, jakie przynosi z perspektywy jakości i ilości plonów. W ostatnich latach coraz bardziej zarysowuje się tendencja, według której na rynku maszyn rolniczych przyszłość mają przede wszystkim urządzenia wydajne, energooszczędne i wielofunkcyjne.
Tekst: Magdalena Lisek